من الان هفتاد و هشت سال از عمرم گذشته و دیگر خلی پیر شدهام که بخواهم به خودم دروغ بگویم، و همین خونسرد ماندنم در برابر حقیقت باعث شده که دچار شک و تردید شوم. این موضوع شباهت زیادی به یک دروغ پنهانی دارد. بهرحال دلیلی وجود ندارد که من بخواهم چیزی را کتمان کنم یا طور دیگری جلوه بدهم. من بهیچوجه ادعا ندارم که نسبت به شناخت حقیقت آدم متعصبی هستم. من به هرکس که در این باره از من سئوال کند، عقیده ام را دربارهء خودم و موقعیتم میگویم، بدون آنکه از گفتنش ترسی داشته باشم، اما اگر این سئوال دربارهء یکی از همنوعان من باشد آنوقت در ابراز عقیده بسیار محتاط تر خواهم بود.
هیچکاری به اندازهء ابراز عقیده کردن دربارهء دیگران مشکل نیست: آدم اغلب دچار اشتباه و حتی دروغپردازی میشود. باین جهت سکوت میکنم. همین موضوع باعث شده که من از هرگونه تماسی با دیگران چشمپوشی کنم، قسمت اعظم وقتی را که ما با هم میگذرانیم صرف صحبت کردن و قضاوت دربارهء اعمال دیگران میکنیم. حالا من در این سن و سال آدم تنهایی هستم …
■ توتفرنگیهای وحشی
• اینگمار برگمان
• ترجمه هوشنگ طاهری
• انتشارات اشرفی
◄ فیلم سینمایی توت فرنگی های وحشی، اثر اینگمار برگمن در سال ۱۹۵۷: